17 januari 2012

Dame tussen heren


Door: Francisca van Leeuwen

Enige tijd geleden vroeg een overigens hoog opgeleide vrouw me om raad in het kader van Aikido als metafoor. De situatie die ze schetste was deze. Ze zit in een vergadering  en oppert een idee. Het idee wordt weggevaagd. Enige tijd later komt er een man bij en die oppert precies hetzelfde en krijgt complimenten. Het komt me niet onbekend voor. Ik zat eens in een examencommissie met drie andere, mannelijke collega's. Als ik ook wat zeg wordt er overheen gepraat. Als dat je overkomt sta je letterlijk verstomd van verbazing.


Mijn jongste zoon attendeerde me op iets wat in "Wintergasten" van de VPRO te berde was gebracht, dus ging ik in de wintervakantie kijken naar "Wintergasten". Ik ben dol op Raoul Heertje dus ik ging al blij
voor de tv zitten. Het was een interview met Deirdre Mc Closky, een beroemde Amerikaanse econoom die een geslachtsverandering heeft ondergaan en dat niet onder stoelen of banken steekt. Heel interessant, ze houdt van Nederland en onze burgerlijkheid. 

Aan het eind kwam er een fragment waarin de Amerikaanse Deborah Tannen stelt dat vrouwen bevestiging zoeken in de verbondenheid (ai) en mannen in de hiërarchie. Ze heeft een boek geschreven met de titel "That is not what I meant" met subtitel "How conversational style makes or breaks relationships".

Raoul vroeg of Deirdre na haar verandering van man naar vrouw een verandering had opgemerkt in hoe ze werd behandeld. Heel frappant, let op. Deirdre vertelde dat ze notabene in Rotterdam aan een vergadering deelnam en ze was de enige vrouw. Ze maakte een punt en ... je raadt het al, het werd weggevaagd. 

Enige tijd later komt George binnen en brengt precies hetzelfde punt ter tafel en wordt bejubeld. Deirdre's positieve triomfantelijke reactie was "Yesss, they treat me as a woman". Maar, voegde ze er aan toe, het was wel de laatste keer. Naar haar idee heeft ze nog een mannelijke stem. Die zet ze in als ze niet wil worden genegeerd met haar idee of punt. Het lijkt zo te zijn dat het een oergegeven is dat mannen maar zelfs ook vrouwen van nature meer respect voelen voor een man (en een zwaardere stem, maar dat is een ander programma) dan voor een vrouw. Dit is onbewuste discriminatie/onderscheid door mannen. En van de vrouwen voelt het als verraad maar het is ook onbewuste discriminatie. Het is iets van de rotsheuvelhierarchie. Net als de vlucht-vechtreactie.

Ik kon niet wachten dit verhaal te delen met onze professora uit de eerste alinea. Het was in onze dojo. "Heel herkenbaar" zei onze vrouwelijke ingenieur die natuurlijk mee mocht luisteren.

Ik ben nog niet klaar. Ik bezoek vorige week een aikidovrouw die net een kindje heeft gekregen, ook hoog opgeleid. Ik vertelde haar dit verhaal en ze herkende het onmiddellijk. Als projectmanager van de
Gemeente Amsterdam heeft ze te maken met de bouw. 

Zo had ze een vergadering met aannemers die haar vrolijk negeerden tot er iemand vroeg wie dan het werk uitdeelde. Toen kreeg ze de aandacht en maakte haar punten. Ik moet denken aan Neelie Kroes. Mensen nemen je pas serieus als je in de hierarchie boven ze staat. Maar wat als je als vrouw gelijkwaardig of lager geplaatst bent of in hun ogen onterecht hoger geplaatst?

De aikidometafoor waar ik aan denk is : centrum, rug recht, contact maken, punt in gedachten en flits van punt naar eindpunt gaan zonder aarzeling in je stem. Er is dan geen tussengedachte mogelijk die jou kan uitschakelen. Dan kun je jezelf blijven zonder jezelf geweld aan te doen. Dit was overigens het thema in mijn wintertraining.

Je kunt googlen naar "programma gemist-alle zenders direkt bekijken" naar de w van Wintergasten. Kies Raoul Heertje met Deirdre Mc Closky. Het fragment van Deborah Tannen is om auteursrechtelijke redenen niet te zien, maar wel het gesprek daarna. Dat is juist wat mij frappeerde. Klik het dus gewoon aan.

Binnenkort heb ik het betreffende boek van Dr Deborah Tannen in huis. Ik ben benieuwd wat ik van haar ga leren. Zij is socio-linguïste. Ik erken haar stelling, zoek inderdaad de verbondenheid en intimiteit. Ik wilde dit met jullie vrouwen en mannen delen om samen te leren leven.

Francisca van Leeuwen

2 opmerkingen:

  1. Herkenbare situatie, soms wanneer het (jou)wel/niet uit komt, wordt je wel/niet serieus genomen. Bepaal jij dit of laat je het gebeuren? In hoeverre ben je je dit bewust? Confrontaties wel/niet aangaan is jouw (vrije) keuze.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Als mens willen we graag erkenning voor de dingen die we doen, zeggen en of voordragen. Het zit in ons natuur. Zo zitten we in elkaar. We gaan er automatisch van uit dat we van onze omgeving de waardering krijgen voor de dingen die we doen. Want we stoppen daar energie en tijd in waarvoor we graag betaald willen worden in de vorm van erkenning. Dat is streven naar een persoonlijk doel of persoonlijke voldoening. Maar als we streven naar een algemeen doel dan streven we naar een hoger doel. Als we dit hoger doel willen nastreven zullen we ons zelf los moeten maken van onze persoonlijke doelen en ons focussen op het te behalen eind resultaat van het gestelde doel. Innerlijk zullen we ons zelf moeten rechtvaardigen dat we daaraan deel hebben mogen nemen en dat die deelname ons grootste succes zal zijn voor later. Naar buiten lijkt het niet gerechtvaardigd en willen we alles wat kost die stelling dat we ons aan een kant geschoven voelen rechtvaardigen maar vergeten dat we dan als mens gaan handelen en denken terwijl we op een hoger geestelijk niveau moeten denken en handelen.
    Een andere mogelijkheid om gehoord te willen worden is om je goed zichtbaar te maken. Als we ons voorstellen dat we een grasspriet zijn op een voetbalveld dan kunnen we nooit gehoord worden door de coach die aan de kant staat tijden een wedstrijd. Maar als we een mooie paarde bloem zijn op dat zelfde veld dan zal een ieder ons herkennen en zelf plukken om afgezonderd te worden van alle andere grassprieten. Wees duidelijk in je communicatie, sta op als je de volgende keer iets voordraagt en zorg dat je gezien wordt. :)

    Vincent

    BeantwoordenVerwijderen